Zoals al eerder ter sprake is geweest was ik op zoek naar zeer stabiele oscillatoren om twee zenders gelijktijdig op nagenoeg dezelfde frequentie in de lucht te brengen. Dit kan door middel van kristalovens of een klok die gesynchroniseerd word door satelliet. De laatste optie is de beste, maar hiervoor moet je wel diep in de buidel tasten.
Kort geleden liep ik nog maar enkele meters op de radiomarkt te Meppel, waarbij mijn oog viel op twee wel heel bekende apparaten. Zonder aarzelen vroeg ik direct de prijs en nam een snelle beslissing.
Onder op de foto ziet u een RF Baton van Motorola. Dit apparaat is afkomstig uit het P2000 netwerk en heeft slechts in de startregio Amsterdam zijn dienst bewezen. In feite was de RF Baton al uitgefaseerd toen ze geleverd werden. Bij verdere uitrol is gekozen voor een ander type zender en zijn uiteindelijk ook de exemplaren uit de startregio vervangen. Enigszins vreemd is het wel dat je deze apparaten op een amateur-markt tegen komt.
Aangezien ik zelf met regelmaat aan deze apparaten heb mogen sleutelen was het niet zo moeilijk om ze voor een bedrag van 25 Euro per stuk van eigenaar te doen wisselen.
Het apparaat bestaat uit een stukje computer (controlerboard) Een voedingsprint en een print waarop zich een kristaloven bevind. voor een uiterste stabiliteit wordt deze geklokt aan een satellietsignaal. Op de foto hiernaast is te zien dat de GPS informatie aanwezig is en gelokt.
De antenne hiernaast ontvangt het GPS signaal
En zorgt ervoor dat er op een BNC conector aan de achterkant een signaal van exact 5,0000000 Mhz uit komt. Dit signaal is uitstekend geschikt om meetinstrumenten zoals een goedkope frequentiecounter of een spectrum-analizer zeer nauwkeurig te maken.
In ons geval zullen ze worden ingezet om twee zenders op enkele tientallen kilometers afstand synchroon aan elkaar te laten werken. Het frequentie verschil zal zo’n 4 Hz zijn, maar ook het Laagfrequent zal met elkaar in de pas moeten lopen. Looptijdverschillen mag dus absoluut niet. Hoe kun je dit realiseren? In feite gebeurd dit ook met P2000. Alle zenders komen gelijktijdig in de lucht en de data-pakketjes worden op exact het zelfde moment uitgezonden. De looptijdsverschillen over de talloze koperleidingen (KPN) zouden het netwerk verstoren. Maar omdat de berichten niet persee direct verzonden hoeven te worden word het bericht voor zeer korte tijd opgeslagen en gelijktijdig uitgezonden. In ons geval kan dit echter niet omdat we het over live spraak hebben. Hoe los je dit simpelweg op? Co channel is de enige oplossing.
Co Channel
Aansturen via een linkverbinding en synchroon in de lucht brengen. Op de ontvangstlocatie (hier bevind zich de ontvanger van de uplink) een straalzender plaatsen die het ontvangen signaal direct doorstuurt. Op dezelfde locatie en de locatie op afstand plaats je een ontvanger die de straalverbinding ontvangt. Het looptijdverschil is afhankelijk van de afstand en de wijze van overdracht. Bij een koperverbinding is dit niet toelaatbaar. Via internnet al helemaal niet. maar via een radiolink is de snelheid 300.000 km / sec (snelheid van het licht). De tijdsvertraging is dan verwaarloosbaar. Om alles nog wat ingewikkelder te maken willen we ook nog op de andere locatie een ontvanger plaatsen. Hiervoor zal een aparte linkverbinding moeten worden gemaakt om het signaal naar de hoofd-linkzender over te brengen. Hierbij speelt de looptijd geen rol omdat er een afweging wordt gemaakt tussen beide ontvangers en er maar een LF signaal van een van de ontvangers wordt doorgegeven. Op de foto hieronder zie je de frequentie van 5 MHz gemeten met een goedkope frequentieteller die eveneens gebruik maakt van de bron van een tweede RF Baton.
Nu maar hopen dat dit project zal slagen en zijn medewerking krijgt van Agentschap Telecom.
De kosten van deze Oscilatoren worden betaalt uit het potje van de repeater